Graz – Nazwa miasta wywodzi się od słoweńskiego wyrazu Gradec oznaczającego mały zamek.
Graz to stolica Styrii, drugiego pod względem wielkości kraju związkowego Austrii. Nazywana jest Zielonymi Płucami, bo ponad dwie trzecie powierzchni zajmują tam lasy. Smakosze nazwaliby ją również Krainą Rozkoszy, gdyż oferowane tam przysmaki, są pierwszej jakości. Miasto leży w południowo – wschodniej Austrii, nad Murą, w Kotlinie Grazu, pomiędzy Alpami Styryjskimi, a szeroką, urodzajną doliną Grazerfeld. Jest ważnym ośrodkiem przemysłowo-handlowym, targowym, edukacyjno – naukowym, kulturalnym i turystycznym. Rozwinął się tutaj przemysł środków transportu (produkcja samochodów, wagonów kolejowych i rowerów), maszynowy, metalowy (głównie konstrukcje stalowe dla budownictwa), elektroniczny, elektrotechniczny, wyrobów z tworzyw sztucznych, odzieżowy, spożywczy i inne. Działa elektrownia cieplna, międzynarodowy port lotniczy, koleje i autostrady.
Klimat
Mimo, iż Graz leży w geograficznym zakresie klimatu umiarkowanego, widać w nim silne wpływy śródziemnomorskie. To efekt geograficznego ukształtowania okolicznych terenów, głównie kotliny, w której leży; jest tutaj, więc cieplej niż by to wynikało z położenia miasta. W ciągu roku średnia temperatura wynosi 9 stopni, przeciętnie w roku występują tylko 92 deszczowe dni. Niestety takie ukształtowanie terenu nie sprzyja rozwojowi aglomeracji miejskiej, gdyż dymy i spaliny samochodowe nie mogą się swobodnie rozproszyć w powietrzu i unoszą się nad Graz, tworząc uciążliwy smog. Jako ważny ośrodek szkolnictwa Graz posiada uniwersytet Karl – Franzens Univ. założony w 1586 r.; poza tym: wyższą szkołę techniczną (politechnikę) z 1811 r.; akademię muzyczno-teatralną założoną w 1963 r.; instytuty naukowe i biblioteki. Ogółem do szkół wyższych w mieście uczęszcza 40 tys. studentów. W Graz znajdują się także muzea, teatry, opera i galerie; jest centrum licznych imprez kulturalnych (m.in. festiwal Jesień Styryjska) oraz ośrodkiem targowo – konferencyjnym. Po prawobrzeżnej stronie Mury usytuowane jest stare miasto, położone u podnóża góry Schlossberg wznoszącej się na 473 m n.p.m., na którą można wjechać kolejką linową. Na południu miasta znajduje się centrum wystawiennicze, na wschodzie miasteczko uniwersyteckie; a na lewym brzegu rzeki nowsze dzielnice mieszkaniowe i przemysłowe przecięte linią kolejową i autostradą. Jest tu także polski konsulat honorowy. Warto dodać, że kilkoro znanych ludzi pochodzi z Grazu i jego okolic. Są to: Arnold Schwarzenegger – Mister Uniwersum i znany aktor amerykański; noblista Otto Loewi – wynalazca acetylocholiny; oraz Tessla i Kepler, którzy przebywali tu jakiś czas.
Historia
Nazwa miasta wywodzi się od słoweńskiego wyrazu Gradec oznaczającego mały zamek. Wiąże się to z tym, że miasto powstało na obszarze wcześniejszej słowiańskiej osady o tej samej nazwie. Pierwsze wzmianki o Grazu pochodzą z IX w. (881 r.), kiedy w dokumentach wymienia się go, jako warownię władców Styrii. Na wzniesieniu Schlossberg prawdopodobnie już wtedy istniała twierdza – o tej samej nazwie. W II połowie X w. powstał tu gród, a około 1130 r. zbudowano zamek, wokół którego wyrosła osada. Prawa miejskie przyznano Grazu w 1281 r. przez króla niemieckiego Rudolfa I Habsburga. W średniowieczu stanowił centrum Styrii, a po 1379 r. (w latach 1379-1457 i 1564-1618) także rezydencję Habsburgów. W 1440 r. Fryderyk III przekształcił siedzibę w rezydencję cesarską. Umocnienia z XV i XVI w. przetrwały liczne ataki Turków i Węgrów. W 1543 r. z powodu zagrożenia ze strony tych dwóch najeźdźców zbudowano twierdzę, której od 1546 r. zaczęto nadawać charakter rezydencji. Pod patronem Habsburgów w XV i XVI r. Grazu dobrze się rozwijało, w 1586 r. arcyksiążę Karol II założył tu uniwersytet i przekazał go osiadłym w mieście jezuitom, którzy w 1600 r. doprowadzili do opuszczenia miasta przez protestantów. Warto dodać, że w 1520 r. Graz przyjął protestantyzm, który rozwijał się do czasu założenia przez Karola II uniwersytetu, który z kolei przywrócił zwierzchność Rzymu. Po koronacji Ferdynanda II na cesarza w 1619 r. dwór przeniósł się do Wiednia. W XVII i XVIII w. Graz było ośrodkiem handlu, który w XIX w. rozwinął się gwałtownie dzięki arcyksięciu Janowi. Miasto poważnie ucierpiało w okresie wojen napoleońskich, okupowane przez Francuzów. W 1809 r. umocnienia twierdzy Schlossberg zostały wysadzone przez wojska francuskie, natomiast w 1839 r. miejsce to zamieniono na park. Podczas II wojny światowej (w latach 1944-1945) miasto zostało zniszczone przez naloty lotnictwa alianckiego.
Uzdrowiska
Niedaleko Grazu leży Bad Waltersdorf, miejscowość uzdrowiskowa, słynąca ze źródeł termalnych. Przygotowują się w niej często sportowcy przed ważnymi startami. Nasza reprezentacja w piłce nożnej przebywała tam przed Mistrzostwami Europy w 2008 roku. Niewiele jej pomogła ta odnowa biologiczna. Nie jest to bynajmniej wina wód, bo kuracjusze chwalą jej walory lecznicze. Jest jeszcze jeden polski akcent w tej liczącej 2000 mieszkańców miejscowości. Od roku 2009 proboszczem jest tam ks. Maciej Trawka z diecezji rzeszowskiej.
Styria
Styria uchodzi za najmilszy region Austrii. Do tej opinii na pewno przyczynia się Graz, który oferuje turystom liczne atrakcje kulturalne. W 2003 roku był Europejską Stolicą Kultury, a jego Starówka wpisana została na Listę Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. W całej Styrii jest wiele muzeów, ale najwięcej w Grazu, w tym najstarsze w Austrii z 1811 roku i słynna Zbrojownia, która posiada ponad 30.000 eksponatów – zbroje, hełmy itp.
Zabytki
Program wycieczki po Grazu powinien obejmować oglądanie: późnogotyckiej katedry świętego Idziego z XV wieku i Mauzoleum Ferdynanda II, gotyckich i barokowych kościołów, renesansowego Landhaus, ratusza z XIX wieku, wieży zegarowej, arsenału z XVII wieku, ruin zamku Schlossberg z dwiema zachowanymi wieżami, kościoła pielgrzymkowego Mariatrost, Muzeum Joanneum z koroną książąt Styrii oraz malarstwem europejskim. Charakterystyczne dlaGrazu są tramwaje, jeżdżące tam od 1878 roku. Teraz działa 6 linii tramwajowych. Łączą peryferia z centrum miasta i wszystkie prowadzą na Jakominiplatz i Hauptplatz. Tramwaje są biało-zielone.
Twierdza Riegersburg
W okolicy Graz na uwagę zasługuje Twierdza Riegersburg oraz inne zamki na Szlaku Zamków, Stadnina Lipicanów w Piber, zamek Herberstein z ogrodem zoologicznym. Kulinarne atrakcje Styrii czekają na nas na Szlaku Wina i Szlaku Jabłek podczas degustacji win, zwiedzania winnic, młynów, miejscowych masarni.
Informacje ogólne
Powierzchnia 127,58 km²
Liczba ludności 257 tys
Gęstość 2017 os./km²
źródło: www.lovetotravel.pl
Kategoria: Steiermark